Πεζοπορία στις Θερμοπύλες | Μπάνιο στα ιαματικά θερμά λουτρά | Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2025

Πληροφορίες Περιοχής

Η Ιερά Μονή Παναγίας Δαμάστας.

Η Ιερά Μονή Γενεσίου Θεοτόκου Δαμάστας, είναι γυναικείο μοναστήρι, που βρίσκεται 23 χιλ. από τη Λαμία, σε υψόμετρο 740 μ., στο Καλλίδρομο όρος.
Σχετικά με την προέλευση της ονομασίας Δαμάστα υπάρχουν οι δυο εκδοχές: σύμφωνα με την πρώτη προέρχεται από το Δαμάστρα, που σημαίνει την Παναγία που δαμάζει τα πάθη και τον πόνο, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη η εικόνα της Παναγίας είχε έρθει από τη Δαμασκό και σιγά σιγά το αρχικό Δαμάσκα έγινε Δαμάστρα.
Στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 η μονή υπήρξε κέντρο των επαναστατών στη Στερεά Ελλάδα. Μετά τη δημιουργία του ελληνικού βασιλείου διαλύθηκε και έχασε την περιουσία της με το διάταγμα του Όθωνα το 1833. Περίπου εκατό χρόνια αργότερα εγκαταστάθηκε στη μονή μικρή ανδρική αδελφότητα μοναχών ενώ το 1953 μετατράπηκε σε γυναικείο μοναστήρι.
Ο ναός είναι άγνωστο πότε κτίσθηκε, έχει την μορφή σταυρικής βασιλικής μετά τρούλλου, οκτάπλευρος συμμετρικός. Η εικόνα της Παναγίας είναι θαυματουργή, έργο του 16ου αιώνα, φέρει επένδυση επάργυρη του 19ου αιώνος (1892).

Το Καλλίδρομον όρος

Το Καλλίδρομο είναι από τα χαμηλότερα βουνά στα οποία κυριαρχεί το έλατο. Ωστόσο, Το βουνό έχει ποικιλία βλάστησης και κατά τόπους φύονται μαυρόπευκα και δρύες, ενώ σε χαμηλότερα υψόμετρα αείφυλλα πλατύφυλλα. Μεγάλο τμήμα του, στο οποίο περιλαμβάνεται κυρίως η βόρεια πλευρά του, έχει χαρακτηριστεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
Στα βορεινά, το Καλλίδρομο οριοθετείται από τον κάμπο του Σπερχειού, στα δυτικά χωρίζεται από την καταπράσινη Οίτη με τη μεγάλη και απόκρημνη χαράδρα- φαράγγι του ποταμού Ασωπού που έχει τις πηγές του πάνω από την Παύλιανη. Ενώνεται δε με αυτή με ένα χαμηλό διάσελο στα 600 μ. κοντά στο χωριό Οίτη και στα νότια σβήνει στον μικρό κήπο του Κηφισού.
Το όνομα του Καλλιδρόμου δείχνει χαρακτηριστικά ότι το βουνό είναι ομαλό με εύκολες προσβάσεις σχεδόν από παντού, με εξαίρεση κυρίως στα βορινά, όπου το βουνό παρουσιάζει τις απότομες πλαγιές της κορυφής Καστράκι στα στενά των Θερμοπυλών, στο Ελαφόβουνο – πάνω από το χωριό Ανάβρα- και στην Κνημίδα πάνω από τα Καμένα Βούρλα, που έχουν απότομες κλήσεις, σάρες και βράχια. Η υψηλότερη κορφή του είναι η Γκιόζα με υψόμετρο 1399 μέτρα.

Το Καλλίδρομον και η Ανοπαία Ατραπός

Η  οροσειρά πάνω από τις Θερμοπύλες, που συνδέει το Καλλίδρομο με τον κύριο όγκο της Οίτης, ονομάζεται Ανόπαια. Το ίδιο όνομα έφερε και η ατραπός (μονοπάτι) που διέσχιζε την οροσειρά αυτή. Σύμφωνα με τη σαφή τοπογραφία την οποία δίδει ο Ηρόδοτος, η Ανόπαια αρχίζει από τη χαράδρα του Ασωπού, ανεβαίνει προς το Ελευθεροχώρι, συνεχίζει προς τα πάνω και από εκεί κατεβαίνει ανατολικά στην περιοχή μετά τις Θερμοπύλες. Το 480 π.Χ., ο Μαλιεύς Εφιάλτης, χωρίς αμφιβολία σταλμένος από τους άρχοντες της Τραχίνας, οδήγησε μέσω της Ανοπαίας το στρατιωτικό απόσπασμα του Ξέρξη στα νώτα του Λεωνίδα, ο οποίος αμύνονταν στις Θερμοπύλες.
Σήμερα το Καλλίδρομο διαθέτει αξιόλογες διαδρομές για πεζοπορία αλλά και ποδηλατικές διαδρομές. Στις πλαγιές του διεξάγεται συχνά το ράλι Ακρόπολις, ενώ η ομώνυμη σήραγγα που δόθηκε σε λειτουργία το 2018 αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες της Ελλάδας και χρησιμοποιείται από τη νέα σιδηροδρομική γραμμή Τιθορέας - Λειανοκλαδίου - Δομοκός (τμήμα του σιδηροδρομικού άξονα Αθηνών - Θεσσαλονίκης.)

Τα ιαματικά θερμά λουτρά Καλλιδρόμου (ψωρονέρια)

Πρόκειται για τα Ιαματικά Λουτρά Καλλιδρόμου, τα γνωστά σε όλους μας Ψωρονέρια, τα οποία βρίσκονται στα έξι χιλιόμετρα από τη Λαμία, κάτω από την εθνική οδό και δίπλα στο χωριό Δαμάστα, στους πρόποδες του όρους Καλλιδρόμου.
Οι πηγές είναι υδροθειούχες, η θερμοκρασία του νερού είναι περίπου στους 35 βαθμούς κελσίου και το όνομα “Ψωρονέρια” τους δόθηκε επειδή έχουν θεραπευτικές ιδιότητες στην δερματική πάθηση της ψωρίασης. Όμως είναι επίσης γνωστή η ευεργετική τους δράση και σε πληθώρα άλλων δερματικών παθήσεων αλλά και ρευματοπάθειες, αρθρίτιδες, ισχυαλγίες.
Το βάθος της λίμνης δεν είναι μεγάλο, το νερό φτάνει μέχρι τη μέση σου, που σημαίνει ότι πρέπει να είσαι καθιστός για να βουτήξεις ολόκληρος.

Κατά την αρχαιότητα, οι ιαματικές πηγές του Καλλιδρόμου ήταν αφιερωμένες στον Ηρακλή, όπως και οι όμορές τους Ιαματικές Πηγές των Θερμοπυλών, όπου υπήρχαν ιερό και βωμός αφιερωμένα στον ήρωα. Ο μύθος λέει ότι ήταν το δώρο της θεάς Αθηνάς στον Ηρακλή, η οποία ζήτησε από τη Γαία να δημιουργήσει τα λουτρά αυτά για να γιατρεύει ο ήρωας τις πληγές του μετά τους άθλους του.
Ο Ηρακλής, αφού έχει κλέψει την Ιόλη, καταφεύγει στα βουνά της Οίτης, αλλά η σύζυγός του, η Δηιάνειρα, για να τον εκδικηθεί, τού στέλνει ως δώρο ένα πολυτελές ρούχο δηλητηριασμένο με το αίμα του Κένταυρου Μέσσου. Ο Ηρακλής το φοράει, κολλάει πάνω του, και όταν επιχειρεί να το βγάλει, μαζί με το ρούχο ξεκολλάνε και κομμάτια από τη σάρκα του. Από τον πόνο και τη μανία αρπάζει τα έλατα που είναι γύρω του, τα ξεριζώνει και τα πετάει από το βουνό μέχρι το Μαλιακό Κόλπο. Πάνω στην απελπισία του ανάβει φωτιά και πέφτει πάνω της να καεί, για να γλιτώσει από το μαρτύριό του, αλλά έρχεται φουριόζος ο Γοργοπόταμος και σβήνει τη φωτιά. Τότε ο Ηρακλής αναλήπεται στους ουρανούς. Τυλίγεται μέσα σε σύννεφο και φτάνει στον Όλυμπο, όπου και μένει για πάντα μαζί με τους θεούς.